CEA กับการ follow up CA breast ? ( for MD )

สวัสดีครับ วันแม่นี้ มีใครทำอะไรให้แม่บ้าง ส่วนของผมเอง ผมพาพ่อแม่ไปเที่ยวหาดปากเมงที่ตรังครับ สนุกดี จนปีศาจขี้เกียจเริ่มเข้าสิง จนไม่อยากกลับไปทำงานพรุ่งนี้ 5555 แต่เนื่องด้วยหยุดมานาน เกรงใจเพื่อนร่วมงานด้วย T^T 

วันนี้ นึกไม่ออกว่าจะเขียนเรื่องอะไรดี พอดีมีเรื่องที่เพื่อนผมเคยคุยให้ฟัง ไม่แน่ใจว่าเพื่อน ๆ คิดว่าอย่างไร กับ CEA กับการนัด follow up CA breast หลังผ่าตัด 

ตอนสมัยเรียนเป็นนักศึกษาแพทย์ เรามักจะใช้ reflex link กันว่า CEA เป็น tumor maker ของ CA colon ซึ่งก็ไม่ได้แปลกอะไร ผมก็เข้าใจอย่างนี้มาตลอด แต่พอเพื่อนผมถามมา ผมก็เลยลองไปค้นหาคำตอบดู 

CEA ( ย่อมาจาก carcinoembryonic antigen ) เป็น oncofetal intracellular glycoprotein ซึ่งสร้างจากเยื่อบุของระบบทางเดินหายใจ ทางเดินอาหาร และ ทางเดินน้ำดี ซึ่งจริง ๆ แล้วการที่ค่า CEA ขึ้น อาจเป็นภาวะที่ใช่ หรือไม่ใช่มะเร็งก็เป็นได้ เช่นคนที่สูบบุหรี่จัด จนมีการอักเสบของเยื่อบุหลอดลม มีปัญหาที่ตับ เช่น liver cirrhosis หรือเยื่อบุทางเดินอาหารอักเสบ เช่น colitis , polyp เป็นต้น 

ส่วนภาวะของโรคมะเร็ง cellมะเร็งเองจะมีการ Overexpressed CEA ได้มากขึ้นกว่าปกติ โดยเฉพาะกลุ่ม Adenocarcinoma ไม่ว่าจากอวัยวะใดก็ตาม ก็สามารถตรวจพบได้สูงกว่าปกติทั้งสิ้น เช่น CA colon, stomatch, pancreas, lung, breast ดังนั้น CEA จึงไม่มีความจำเพาะต่อมะเร็งอวัยวะใดอวัยวะหนึ่ง 

ดังนั้น CEA จึงไม่เหมาะกับ screening แต่น่าจะเหมาะกับ การติดตามดู recurrent หรือ metastasis CA มากกว่าครับ 

ส่วนเรื่อง Follow up CA breast กับ CEA  นั้น ผมว่ามันก็ไม่น่าจะผิดนัก แต่ถูก100% หรือเปล่า ผมก็ไม่แน่ใจครับ 555