Spot Diag 11

คราวก่อนทำ Spot Diag แล้วทุกคนรู้สึกสนุกที่จะตอบ งั้นคราวนี้ เรามาทายกันอีกรอบนะครับ

เคสเด็กชาย อายุ 2 ปี 3 เดือน มารพ.ด้วยแก้มซ้ายบวม ตาบวม มา 3 วัน , มีไข้ต่ำ ๆ ได้รับวัคซีนครบ รวมทั้ง MMR 1 ครั้ง Blood smearเป็นดังภาพ จงบอกเชื้อ ที่น่าจะเป็นสาเหตุมากที่สุด

ขอบคุณ รูปภาพจาก http://cached.imagescaler.hbpl.co.uk/resize/scaleWidth/620/offlinehbpl.hbpl.co.uk/news/PGH/23D0C7CA-96F7-59C2-CEB0055445BC0907.jpg

http://tulane.edu/som/departments/pathology/images/h43_1.jpg

มีหลายคนโดนหลอก จากการที่เห็น Slide blood smear มี Atypical lymphocyte ที่เราเรียกว่า Downey cell ซึ่งหลายคนจะคิดไปเองว่าตัว Downey cell เป็นตัวที่บ่งบอกเรื่องของการติดเชื้อ EBV ที่เป็นสาเหตุที่ก่อให้เกิด Infectious Mononucleosis 

แต่ผมอยากจะให้คิดกันใหม่ เพราะ Downey cell มันเป็นเพียงแค่ Atypical lymphocyte ตัวหนึ่ง ( monocytoid ) ซึ่งไม่ได้ Specific กับ EBV แต่การที่เราเจอ Downey cell ในผู้ป่วย Infectious mononucleosis มันจะช่วยบอกเรื่องการลดโอกาสการเกิด Potentially fatal EBV B-cell Lymphoma 

ได้มีการศึกษาที่ชัดเจนว่า EBV เป็นหนึ่งในสาเหตุของ B-Cell lymphoma ได้ แต่การที่ร่างกายมีการสร้าง Reactive Lymphocyte ได้ ซึ่งถือเป็น cell mediated immunity มันจะช่วยกำจัดกลุ่ม viral infection ได้ และยังสามารถควบคุมการติดเชื้อไม่ให้ Turn ไปเป็น malignant neoplasia

คำตอบข้อนี้คือ Acute parotitis ซึ่งเชื้อ Common ที่เป็นสาเหตุก็คือ MUMP นั่นเอง

ส่วนเรื่องวัคซีนนั้น งานศึกษาของ Ogbuanu U. Pediatrics 2012;130 : e1567-74 ได้ผลออกมาว่า

2-dose of MMR do not always prevent mumps , Third dose of MMR vaccine controlled a Mumps Outbreak ( After 3rd dose, the attack rate reduced from 4.93>>0.13 )

เพราะฉะนั้น การได้วัคซีนแค่เข็มเดียว ไม่ได้หมายความว่าจะป้องกันการติดเชื้อได้ 100% นะครับ ^^