Update Optional vaccine ตอนที่ 1
แอบดีใจที่น้องๆ หลายคนให้ความสนใจเรื่องของวัคซีนกันมากขึ้น มีไลน์ถามกันเยอะขึ้น เอาเป็นว่าพี่จะพยายามตอบ ถ้าอะไรที่พี่ไม่แน่ใจ เดี๋ยวไปถามผู้รู้เพิ่มเติมให้นะครับ 5555
รอบที่แล้ว EPI vaccine ตั้งใจเขียนให้น้องๆ intern กับน้องนศพ. ต่อไปนี้ก็ถือเป็นความรู้ประดับบารมีแล้วกันนะครับ คือ Optional vaccine
1. Influenza vaccine
ล่าสุดมีการปรับวัคซีนให้เป็น 4 สายพันธ์ุ คือ influenza A 2 สายพันธุ์ และ B 2 สายพันธุ์ ซึ่งต่างจากเดิมมี B แค่ 1สายพันธุ์ ซึ่งการเปลี่ยนแปลงนี้เป็นเรื่องที่ดี เนื่องจากเราทราบกันดีอยู่แล้วว่า Influenza A ที่บรรจุในวัคซีน ต่อให้ติดเชื้อ strain ที่ไม่อยู่ในวัคซีน ก็ยังสามารถ cross reaction กันได้ครับ ต่างกันกับ Influenza B ซึ่งมีแค่ 2 strain คือ Victoria กับ Yamagata แล้วก็ไม่ cross reaction กันด้วย เพราะฉะนั้นถ้าเป็นแบบ trivalent ของเดิม ก็มีโอกาสพลาดท่าต่อ influenza B ได้
โดยเราจะเริ่มฉีดในเด็กที่อายุมากกว่า 6 เดือนขึ้นไป ฉีด 2 เข็มแรกห่างกัน 4 สัปดาห์ หลังจากนั้นสามารถฉีดได้ทุก 1ปี ในเด็กที่อายุน้อยกว่า 9 ปี ถ้ามากกว่า 9 ปี ให้ฉีดปีละเข็มครับ, ขนาด dose ให้ 0.25 ml im ในเด็กน้อยกว่า 3 ปี แต่ถ้ามากกว่า3ปี ให้ dose ละ0.5 ml
***ไม่อยากให้น้องๆ พลาด บางครั้ง Optional vaccine เรามักจะให้ในกรณีที่มีการสอบถามจากผู้ป่วยหรือผู้ปกครอง แต่ในบางกรณีที่เป็นบุคคลที่ควรได้ เราก็จะต้องแนะนำ ซึ่งสปสช ได้สนับสนุนให้ในกลุ่ม
👉 กลุ่มผู้ป่วยโรคเรื้อรัง 7 โรค เช่น COPD, Asthma, Heart disease, Renal failure, Cerebrovascular disease, Malignancy ที่ได้Chemotherapy และ DM
👉อายุ > 65 ปีขึ้นไป
👉เด็กที่อายุ 6 เดือน - 2 ปี
👉Pregnancy ที่อายุ GA > 4 เดือน
2. Rotavaccine
วัคซีนตัวนี้น่าสนใจมากที่เดียว เพราะอย่างที่เราทราบกัน สาเหตุของ diarrhea ในเด็กที่พบมากสุด คือ Rotavirus โดยเฉพาะในเด็กที่อายุ < 5 ปี ซึ่งประเทศเราก็เล็งเห็นถึงความสำคัญ และมีการวางแผนนำเข้าสู่ EPI คิดว่าไม่นานเราน่าจะได้ใช้กันมากขึ้นครับ
เคยเขียนเรื่องวัคซีนทั้ง Rotarix และ Rotateq ไปแล้วก่อนหน้านี้ http://geawsa.blogspot.com/2013/07/rotavirus-vaccine-1-for-md.html
สรุปแบบง่ายๆ ไม่ลงเนื้อหาเยอะนะครับ Rotarix ให้ 2 หยอด : 2 และ 4 เดือน
ส่วน Rotateq ให้ 3 หยอด :2,4 และ 6 เดือน
เทียบ efficacy ไม่ต่างกัน ตามสะดวกนะครับ เพราะไม่ได้ตังค์ค่าโฆษณา 555
แต่มีข้อแม้ หยอดแรกควรหยอดในช่วง 6-15 สัปดาห์ และหยอดสุดท้ายไม่ควรเกิน 8 เดือนครับ
Contraindication สำหรับ Rotavaccine
🎯 Anaphylaxis จากหยอดเดิม
🎯 Severe combined immunodeficiency
🎯 infant with history of intussusception
***คำถามที่น้องๆ ชอบถามกันคือ หยอดพร้อม OPV ได้หรือไม่
ตอบ : ได้เลยครับ ไม่ได้มีผลในการลดการกระตุ้นภูมิของ polio vaccine
***Rotavirus vaccine เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิด intussusception ?
ตอบ : 1-6 cases ต่อ 100,000 vaccinated infants ซึ่งก็มีงานวิจัยของหลายประเทศ ที่เปรียบเทียบ risk กับ benefit ที่ได้จากวัคซีน พบว่า คุ้มเสียยิ่งกว่าคุ้ม ถึงขนาด WHO. ออกมานอนยันแนะนำว่าควรมีใน EPI จริงๆ
3. Varicella vaccine
อันนี้ก็เป็นอีกวัคซีนที่ผมชอบแนะนำเหมือนกัน ในเด็กที่อายุมากกว่า 1 ปีขึ้นไป โดยจะแนะนำให้ฉีด 2 dose ซึ่งถ้าเป็นตาม schedule ของกระทรวง คือ อายุ 1 ปี และเข็มที่ 2 อายุ 4-6 ปี แต่ถ้าจำไม่ได้ ไม่แน่ใจ อย่างน้อยควรจะห่างกัน 3 เดือน
ส่วนผู้ใหญ่หรือเด็กที่มีอายุมากกว่า 13 ปี ฉีด 2 เข็มห่างกันอย่างน้อย 1 เดือนครับ
***อันนี้เคยโดนถามจากผู้ปกครองผู้เคยฉีดวัคซีน varicella แล้วก็ยังเป็นอีก
ตอบ : สามารถ Breakthrough หลังฉีด vaccine 42 วันได้ แต่ข้อดีคือ ทำให้อาการเป็นน้อยกว่า skin lesion < 50 ตุ่ม และแทนที่ผื่นจะเป็น vesicular ก็จะเป็น maculopapular rash, มักไม่ค่อยมีไข้,ไม่ค่อยแพร่กระจาย และลด duration ของการเจ็บป่วย เหลือเพียง 4-6 วัน
จะมีเพียงแค่ 25-30% ของผู้ที่ฉีดวัคซีนที่มีโอกาสเกิด serious varicella ได้ เมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่ได้ฉีดวัคซีน
ขอบคุณรูปภาพจาก http://www.foxnews.com/health/2013/10/09/15-things-need-to-know-about-vaccines.html
P
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น